Czym leczyć afty w jamie ustnej?
U niektórych osób na błonie śluzowej jamy ustnej pojawiają się małe, białe pęcherze, tak zwane afty. Poniżej dowiesz się, czego należy unikać w przypadku takich stanów zapalnych i czym leczyć afty w jamie ustnej.
Afty – stan zapalny błony śluzowej jamy ustnej
Zwykle stan zapalny goi się samoistnie po jednym do trzech tygodni. Afty mogą wystąpić od trzech do sześciu razy w roku.
Owrzodzenia aftowe można leczyć objawowo za pomocą środków przeciwbólowych. Takie preparaty z substancją czynną lidokainą lub chlorowodorkiem lidokainy znieczulają bolesne miejsca. Środki dostępne są bez recepty w aptekach jako żele, spraye lub płyny do płukania ust. Eksperci zalecają również spraye doustne na receptę lub żele gojące rany. Zawsze warto skonsultować z lekarzem, czym leczyć afty w jamie ustnej.
Płyny do płukania ust z mocną herbatą z rumianku i szałwii mogą również pomóc złagodzić ból i przyspieszyć gojenie się ran. Pomocna może być również kurkuma i kolendra.
Co to jest afta?
Afty to termin medyczny związany z bardzo różnymi procesami zapalnymi w jamie ustnej i gardle.
Afty są białawe i mają tylko kilka milimetrów, ale mogą być dość nieprzyjemne i bolesne. Termin pochodzi z języka greckiego („aphthe” „rozpalać”) i oznacza mały wrzód błony śluzowej jamy ustnej. Obszary skóry na błonie śluzowej lub języku, na których tworzą się owrzodzenia, są jasnoczerwone.
Jest to najczęstsza niezakaźna choroba zapalna jamy ustnej. Zapalenia o rozmiarach zbliżonych do ziarna soczewicy występują pojedynczo lub w grupach – może powstać do sześciu aft w tym samym czasie.
Ten stan zapalny ma często charakter urazowy – urazy podczas szczotkowania zębów, żucia lub po wizycie u dentysty mogą powodować afty. Dotyczy to również niemowląt i małych dzieci, które wkładają różne przedmioty do ust. Afty mogą być również wywoływane przez nietolerancję pokarmową, niektóre leki lub problemy wewnętrzne.
Osoby dotknięte schorzeniem często zastanawiają się czym leczyć afty w jamie ustnej. To zależy od ich rodzaju – niektóre znikają samoistnie, inne trzeba leczyć odpowiednimi środkami. Wielkość i dokuczliwość aft jest bardzo zróżnicowana.
Jakie są rodzaje aft?
Typowe afty to żółtawe przebarwienia, powodujące podczas połykania i żucia. Zwykle ustępują samoistnie w ciągu jednego do dwóch tygodni. Dotyczy to zwłaszcza rozpowszechnionego typu drobnego. Z reguły mają mniejszy rozmiar (ok. 5 milimetrów) i wyraźnie odgraniczony przestrzennie wrzód.
Oprócz tego typu aftowego, który stanowi do 80 procent wszystkich zdiagnozowanych przypadków, istnieje również postać główna, która również prowadzi do pojedynczych, ale znacznie większych owrzodzeń. W pojedynczych przypadkach wady mogą mieć rozmiar od dwóch do trzech centymetrów.
W tzw. typie herpetiform afty pozostają małe, ale mogą zaatakować całą jamę ustną. Często zdarza się, że widocznych jest nagromadzenie małych ubytków błony śluzowej. W szczególności w tym przypadku pilnie zalecana jest dokładna diagnoza przez specjalistę, który wyklucza opryszczkę i inne choroby o podobnym wyglądzie, na przykład tym odrę lub różyczkę.
Afty nie ograniczają się do jamy ustnej, ale mogą również osadzać się na ustach, języku lub migdałkach. Zdarzają się również, choć rzadziej, owrzodzenia aftowe w okolicy narządów płciowych.
Kuracja afty w jamie ustnej
Terapia zależy od rodzaju wrzodu aftowego. W zależności od stopnia zaawansowania i wielkości aft, terapię przeprowadza się za pomocą domowych środków i płukanek do ust. W razie potrzeby przepisywane są również kremy miejscowo znieczulające i/lub antybiotyki. Bakterie i wirusy mogą łatwo osiedlić się na już uszkodzonych obszarach skóry.
W razie wątpliwości należy skonsultować się ze stomatologiem lub dermatologiem, zwłaszcza jeśli pojawi się typ główny ze szczególnie dużymi aftowymi owrzodzeniami lub opryszczkowaty z dużą liczbą aftowych owrzodzeń w jamie ustnej. Wydaje się jednak, że do tej pory nie jest znana konkretna profilaktyka.
Jednak problemom z błoną śluzową jamy ustnej można i należy zapobiegać poprzez regularne wizyty u dentysty i dobrą higienę jamy ustnej. Obejmuje to również okazjonalne płukanie herbatą szałwiową, która pełni również funkcję dezynfekującą w przypadku istniejących stanów zapalnych.
